Als ik in een museum of galerie schilderijen zie, denk ik altijd kort: “Zou ik dat ook kunnen maken?”. Vaak denk ik dan net zo snel dat me dat nooit zal lukken en soms lijkt het me best mogelijk. Het lijkt me ook leuk om te doen, dus vraag ik mij af:

Hoe begin ik met schilderen?

Schilderen begint met het kiezen van de soort verftechniek die je wil gebruiken: aquarel-, plakkaat-, acryl- of olieverf. Veel beginners starten met acrylverf, omdat het op iedere ondergrond gebruikt kan worden en, vermengd met water, je transparant kan werken als een aquarel. Begin met eenvoudige vormen, zoals een appel, een doosje of een blik. Oefenen kan op papier, je hoeft niet gelijk met een doek te beginnen.

Wat heb je nodig om te beginnen met schilderen?

Voordat je investeert in een schildersezel, doeken, verf en kwasten is het prettig als je zeker weet dat schilderen iets voor jou is. Gelukkig heb je niet veel nodig om daar achter te komen. Kies wel voor verf en kwasten van goed kwaliteit, er is een groot verschil tussen erg goedkope verf en de duurdere.

Als je begint met acrylverf is de Standard serie van Amsterdam een goede keuze, er is een starter set met basiskleuren. Deze set omvat 105 Titaanwit, 268 Azogeel Licht, 396 Naftolrood Middel, 504 Ultramarijn, 735 Oxydzwart. Hiermee kan je voldoende kleuren mengen om een eerste schilderij te maken.

De keuze voor een kwast is persoonlijk. Als beginner weet je nog niet wat je prettig vindt werken. Kies in ieder geval niet voor de goedkoopste, die laten vaak haren los en dat maakt het schilderen niet prettig. Over het algemeen worden kwasten met synthetisch haar gebruikt voor acrylverf. Je kan starten met een kleine set platte kwasten of een ronde kwast.

Je hoeft niet gelijk te beginnen met schilderen op een doek. Je kan op papier schilderen, er zijn speciale blokken papier voor het schilderen met acrylverf. Voordeel is ook dat je niet in no time zit met tientallen doeken met oefenwerkjes. Als je toch op een doek wil schilderen, begin dan gerust met een goedkoop doek. Bewaar een duurder doek voor je eerste echte meesterwerk.

Een palet gebruik je om je verf op te doen en op te mengen. Dit kan ook op bijvoorbeeld een bord. De verf is moeilijk van een bord te krijgen, je kan het omwikkelen met huishoudfolie te bescherming.

Naast materialen heb je natuurlijk een plek nodig om te schilderen. Een plek met daglicht is prettig, zorg in ieder geval dat je werkplek goed verlicht is. Veel schilders hebben een ezel zodat ze hun werk rechter voor zich kunnen houden en makkelijk afstand kunnen nemen. Je kan als beginner gewoon aan een tafel schilderen. Als je de smaak te pakken hebt kan je kiezen voor een tafelezel of een grotere ezel, maar het hoeft niet.

Acrylverf kan overal op, als het eenmaal droog is blijft het goed zitten. Dit geldt dus ook voor kleding! Begin te schilderen in kleding waar een vlekje op mag komen en houd een doekje bij de hand voor het geval er verf op de vloer of tafel komt.

Wat kan een beginner schilderen?

Als je begint met schilderen wen je eerst aan je materiaal. De verf, je kwasten en hoe de verf op je doek of papier komt. Schilderdocenten laten hun studenten vaak beginnen met eenvoudige vormen, het mengen van kleuren en het zien van licht en donker. Met deze drie onderwerpen kan je al veel uren vullen voordat je het onder de knie hebt.

Leuk is het om te merken dat je iedere keer weer meer ziet en kan. Probeer iedere week een keer te schilderen en houd het simpel. Je kan bijvoorbeeld vrij met kleuren oefenen, waarbij je kleuren mengt en er vlakken mee vult. Handig is het om een overzicht te maken, een eigen kleurenwiel. Dan kan je altijd zien welke kleur je krijgt als je twee kleuren mengt.

Als je wilt beginnen met het schilderen van een voorwerp, kies dan een eenvoudige vorm. Bijvoorbeeld een appel of een doosje. Je kan met voorwerpen goed leren om vormen en licht/donker te zien. Goed kijken is een must voor iedere schilder. Vermijd te veel gedetailleerd schilderen in het begin. De juist vormen, kleuren en tinten op de goede plek schilderen is al een hele kunst.

Het naschilderen van een foto is voor beginners prettig, omdat het beeld dan al ‘plat’ gemaakt is. Een nadeel is, dat foto’s vaak bewerkt zijn en niet meer de natuurlijk lichtinval hebben. Als je een foto wil naschilderen, kies dan een foto met duidelijke lichte en donkere stukken.

Hoe begin ik met een acryl schilderij

Er is niet een juiste manier om een schilderij te maken. Als je begint met schilderen, is het wel prettig om een methode te proberen. Uiteindelijk zal je merken dat je je eigen stijl en voorkeuren krijgt. Wees niet te streng voor jezelf in het begin!

• Schilders beginnen met een schets, zodat ze vervolgens makkelijker de juiste kleuren op de goede plek kunnen zetten. Je kan met een potlood schetsen, maar je kan ook met lichte, met water verdunde, verf gebruiken om de vormen op het doek te zetten. Een groot voordeel van acrylverf is dat het snel droogt en dat je er vervolgens direct weer overheen kan schilderen als je nog niet helemaal tevreden bent.

• Als je schets klaar is, kan je beginnen met de donkere stukken in te vullen en daarna de lichte stukken. Als je door je oogharen kijkt, vallen de donkere en lichte stukken direct op. Je hoeft niet heel precies te werken, het gaat erom dat je een eerst opzet maakt waarbij je let op vorm, kleur en schaduw.

• Met de eerste opzet kan je kijken naar meer details. Zie je nog vormen binnen een vorm? Zijn die donkerder of lichter? Of hebben ze een andere kleur? Zet dit ook weer zo goed mogelijk op de juiste plek op je schilderij. Zo kan je iedere keer een stapje verder gaan en verlies je je niet te veel in één detail.

• Veel schilders vullen de achtergrond pas aan het einde in, anderen beginnen er juist mee. Het maakt niet uit waar je voor kiest, dat is je persoonlijk voorkeur. Als je het prettig vindt dat het wit van je doek of papier gevuld is, is het aan te raden met een achtergrond te beginnen. Verdun de verf dan met wat water en kies voor een middentint uit het palet dat je voor je schilderij nodig hebt.

• Jij bepaalt wanneer je schilderij af is. Als je het gevoel hebt dat je vast loopt, neem dan afstand van je schilderij. Na een pauze zie je vanzelf of je nog iets te schilderen hebt of dat je klaar bent. Je kan je schilderij gerust laten staan en later verder gaan. De verf op je palet zal wel drogen, die kan je dan niet meer gebruiken. Als je de verf op je palet wilt behouden dan zal je het luchtdicht en vochtig moeten bewaren, daar zijn speciale opbergbakken voor beschikbaar. Vergeet niet je kwasten goed schoon te maken met water voordat het helemaal opdroogt.